වස්ත්‍ර සොරාට වෙච්ච දේ (අතීත සිදුවීමක්)

අතීතයේ, අපේ රටේ වන ගත පෙදෙසක ‘අභය’ නමින් හාමුදුරුනමක් වැඩ සිටියා. උන්වහන්සේ ඉතා සිල්වත්. නිතර බණ භාවනා කරනවා. එක්තරා උපාසක මහත්මයෙක් උන්වහන්සේ ගැන පැහැදීමෙන් සිටියා. දොළොස් අවුරුද්දක් පුරා බොහොම ශ්‍රද්ධාවෙන් ඇප උපස්ථාන කළා. සෑම වස් කාලයකම අවසානයේ දී සිවුරු මසා ගැනීමට අවශ්‍ය වස්ත්‍ර පූජා කළා.

ඒත් අභය හාමුදුරුවෝ හැමදාමත් පොරවාගෙන සිටින්නේ ඉරී ගිය, තැනින් තැන මැසු, වැරැහැලි වූ සිවුරු පමණය යි.

“මම පූජා කරන සිවුරු පිරිකරවලට මොකද වෙන්නේ. මුන් වහන්සේ ඒවා කාට හෝ දෙනවාද? ඒ බවක් පෙනෙන්ටත් නෑ.”

උපාසක සිතුවා, එක් දවසක් ඔහු පුරුදු පරිදි වස්ත්‍ර පූජා කර එදින රාත්‍රියේ පන්සල අසළ ළැහැබක සැඟවී බලා සිටියා. මැදියම් රැයේ එක්තරා මිනිසෙක් හෙමින් සීරුවේ ආවාසගෙය ඇතුළට ගියා. පූජා කළ වස්ත්‍ර සොරා ගත්තා. උපාසක ඔහු පසු පස එළවා ගොස් ඔහු අල්ලා ගත්තා. පහර හත අටක් ගැසුවා. කලින් වස්ත්‍ර ගැන ද ඇසුවා. දොළොස් අවුරුද්දක් ම තමා වස්ත්‍ර සොරකම් කළ බව සොරා කීවා. උපාසක තවත් මිනිසෙකුට කතා කොට සොරා අමු සොහොනට ගෙන ගියා. එදින ම සොහොනට ගෙනත් දැමූ මළ මිනියක් දැක සොරාගේ පිටට එය තබා තදකර බැන්දා. ඒ රාත්‍රියේ ම ගෙයක් පාසා ඇවිද මෙහෙම කීවා.

‘අද රාත්‍රියේ ගමට යකෙක් එනවා. නිවෙස්වල දොර හරින්නට කියනවා. නෑදෑකම් කියමිනුයි එන්නේ. කිසිම කෙනෙක් ගෙදර දොර නම් අරින්නට එපා”

ගමේ මිනිස්සු බියට පත් වුණා.

මළ මිනිය පිට බැඳී සොරා එය ගලවා ගත නොහැකි ව රැයේ ගෙයක් පාසා ම ගියා. කිසිවෙක් දොර ඇරියේ නෑ. තමන්ගේ ගෙදරටත් ගියා. බිරිඳට පවා ඔහු හඳුනා ගන්නට බැරි වුණා. ඇය ද බියෙන් ගැහෙමින් නිවස තුළටම වී සිටියා.

අවසානයේ වස්ත්‍ර සොරකම් කල මේ සොරා පන්සලට ආවා. හාමුදුරුවන්ට ඇත්ත කීවා. මළ මිනිය ගලවා ඒ සොරා බේරා ගත් හාමුදුරුවෝ ඔහුගේ සිරුරේ වූ තුවාල සෝදා පිරිසුදු කළා. කරුණාවෙන් ඇප උපස්ථාන කළා. උදෑසන අර උපාසක ඇත්තා පන්සලට ආවා.

හාමුදුරුවෝ සොරාට සලකන සැටි දුටු ඔහුගේ සිතට තරහක් ආවා. ‘හාමුදුරුවනේ’, දොළොස් අවුරුද්දක් පුරා මේ සොරා ඔබ වහන්සේට පූජා කළ දේ සොරකම් කළා. ඔබ වහන්සේ වැරහැලි වුණු සිවුරුම පෙරවූවා. එසේ තිබියදී ත් මේ සොරාට, මේ විදිහට සලකන්නේ කුමක් නිසා ද? හාමුදුරුවන්ගෙන් ඇසුවා.

“උපාසක, නපුරු සුනඛයෙක් අපේ පය සපා කෑවාට අපි ඒ සතාගේ පය සපාකන්නේ නෑ නේද? කෙනෙක් තමන්ට නපුරක් කළත්, වදරක් කළත් සිල්වත්, ගුණවත් පුද්ගලයා ඔහුට වෛර කරන්නේ නෑ. දඬු මුගුරුවලින් පහර දෙන්නේ නෑ. මෛත්‍රී කරනවා. මෛත්‍රීය කියන්නේ බොරුවට අන් අයට පෙන්විය යුතු දෙයක් නොවෙයි. හදවතේ ම තිබිය යුතු ගුණ ධර්මයක් යැයි හාමුදුරුවෝ පැහැදිලි කළා. මේ කතාවෙන් ලබාදෙන ආදර්ශය කොතරම් ද?

කරණීය මෙත්ත සූත්‍රය හොඳින් කියවා එහි සඳහන් කරුණු එකිනෙක ගැන හොඳින් සිතා බලන්න. ජීවිතයට සමීප කරගන්නට උත්සාහ කරන්න. සිත මෛත්‍රියෙන් පිරෙන අයුරු ඔබට දැනෙනවා. ශාන්ත බවක් දැනෙනවා. කළයට ජලය පුරවන්නා සේ, බෝලයකට හුළං පුරවන්නා සේ සිතෙහි මෛත්‍රීය පිරෙන සැටි ප්‍රායෝගිකව ම දැනෙනවා. ඕනෑම අරමුණක දී, ඒ හා සම්බන්ධ කිසිම ගැටීමක්, හැල හැප්පීමක්, නොමැතිව ශාන්ත බවින් සිත පවත්වා ගන්නට අපට පුළුවන්කම ලැබෙනවා.